Με τον όρο «απαγόρευση απασχόλησης» (Beschäftigungsverbot), ή αλλιώς «προστασία μητρότητας» (Mutterschutz) χαρακτηρίζεται η περίοδος που ξεκινάει συνήθως 8 εβδομάδες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού και λήγει 8 εβδομάδες μετά από αυτόν. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, η μελλοντική μητέρα απαγορεύεται να εργαστεί ακόμα και αν η ίδια νιώθει ότι μπορεί ή ότι θέλει να το κάνει.
Προκειμένου λοιπόν να αντισταθμιστεί η απώλεια των εισοδημάτων, παρέχεται από τον εκάστοτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης (συνήθως το Österreichische Gesundheitskasse) το επίδομα μητρότητας (Wochengeld), το οποίο αναπληρώνει πλήρως το απολεσθέν εισόδημα.
Πώς υπολογίζεται το επίδομα μητρότητας;
Το ποσό του επιδόματος μητρότητας υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των καθαρών εσόδων των πλήρων τριών μηνών πριν από την έναρξη του χρόνου προστασίας της μητρότητας (Schutzfrist), προσαυξανόμενων κατά το ποσοστό των πρόσθετων αποδοχών (17%). Με τον όρο «πρόσθετες αποδοχές» (Sonderzahlungen) εννοούμε το Δώρο Χριστουγέννων (Weihnachtsgeld) και το επίδομα διακοπών (Urlaubsgeld).
Η μητέρα, ωστόσο, ενδέχεται να μην απασχολούνταν σε κάποιο εργοδότη πριν από την απαγόρευση της απασχόλησης, οπότε τίθεται ζήτημα υπολογισμού των καθαρών αποδοχών της. Σε μια τέτοια περίπτωση διακρίνουμε ως εξής:
| Οικονομική κατάσταση μητέρας | Υπολογισμός επιδόματος μητρότητας |
|---|---|
| Επίδομα κατάρτισης (Weiterbildungsgeld) | υπολογίζεται βάσει των τελευταίων 3 μηνών πριν από τη λήψη του επιδόματος κατάρτισης |
| Επίδομα Ανεργίας (Arbeitslosengeld) ή Βοήθημα Έκτακτης Ανάγκης (Notstandshilfe) | είναι κατά 80% υψηλότερο από το επίδομα ανεργίας ή έκτακτης ανάγκης |
| Επίδομα Ανατροφής Παιδιών (Kinderbetruungsgeld) | αντιστοιχεί στο επίδομα ανατροφής παιδιών |
| Απασχόληση geringfügig με αυτασφάλιση | ανέρχεται ημερησίως σε 9,61€ για το 2021 |
| Αυτοαπασχολούμενη (επιτηδευματίας, νέα επαγγελματίας ή αγρότισσα) | ανέρχεται ημερησίως σε 56,87€ για το 2021 (εάν δεν λαμβάνει Betriebshilfe als Sachleistung) |
Σημείωση: Καθώς από τη γνωστοποίηση της εγκυμοσύνης απαγορεύεται η πραγματοποίηση υπερωριών – οι οποίες, ωστόσο, συνεπάγονται υψηλότερες αποδοχές – οι τακτικές υπερωρίες που έχουν πραγματοποιηθεί θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του επιδόματος μητρότητας.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Η προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού για μια εργαζόμενη μέλλουσα μητέρα είναι 23 Αυγούστου 2021. Το επίδομα αρχίζει να χορηγείται 8 εβδομάδες πριν από την ημερομηνία αυτή, ήτοι από τις 28 Ιουλίου 2021. Το ύψος του επιδόματος θα υπολογιστεί ως εξής:
| Μήνας | Ημέρες | Καθαρό εισόδημα | Sonderzahlungen 17% |
|---|---|---|---|
| Απρίλιος | 30 | 826,30 € | 140,47 € |
| Μάιος | 31 | 826,30 € | 140,47 € |
| Ιούνιος | 30 | 826,30 € | 140,47 € |
| Σύνολο | 91 | 2.478,90 € | 421,41 € |
Συνολικά, το καθαρό εισόδημα και οι επιπλέον πληρωμές (Sonderzahlungen) τους 3 τελευταίους πλήρεις μήνες πριν από την έναρξη του χρόνου προστασίας της μητρότητας (Schutzfrist) είναι 2.478,90 + 421,41 = 2.900,31 για 91 ημέρες εργασίας. Διαιρώντας το ποσό αυτό με τις ημέρες εργασίας (2.900,31/91) βρίσκουμε το ημερήσιο ποσό που δικαιούται, ήτοι 31,87 €.
Εάν υποθέσουμε ότι δεν θα συντρέχει καμία από τις ειδικές περιπτώσεις παράτασης του χρόνου χορήγησης του επιδόματος, η μητέρα θα λάβει επίδομα για: 8 εβδομάδες Χ 7 ημέρες (ημέρες πριν από τοκετό) + 1 ημέρα (ημέρα τοκετού) + 8 εβδομάδες Χ 7 ημέρες (ημέρες μετά από τοκετό) = 56 + 1 + 56 = 113 ημέρες
Συνεπώς, η μητέρα θα λάβει επίδομα για 113 ημέρες Χ 31, 87€ = 3.601,31 €
Για πόσο καιρό χορηγείται το επίδομα μητρότητας;
Το επίδομα χορηγείται για τις 8 εβδομάδες που προηγούνται της προβλεπόμενης ημερομηνίας τοκετού (Schutzfrist), για την ημέρα του τοκετού, καθώς και για 8 ακόμα εβδομάδες μετά από αυτόν. Ωστόσο, τα διαστήματα αυτά μπορεί να παραταθούν στις ακόλουθες περιπτώσεις ως εξής:
Γέννηση πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία
Εάν το παιδί γεννηθεί πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού, το επίδομα παρατείνεται ανάλογα μετά τον τοκετό. Για παράδειγμα, εάν το παιδί γεννήθηκε 14 ημέρες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία, θα χορηγηθούν 10 αντί για 8 εβδομάδες επιδόματος μετά τον τοκετό.
Ατομική απαγόρευση απασχόλησης (Individuelles Beschäftigungsverbot)
Ενδέχεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ο γυναικολόγος ή κάποιος γιατρός εργασίας να απαγορεύσει την απασχόληση της μέλλουσας μητέρας για την προστασία της ίδιας και του παιδιού της. Στην περίπτωση αυτή, το επίδομα καταβάλλεται κανονικά για όσο διάστημα απαγορευτεί στην έγκυο η εργασία.
Τοκετός πρόωρος, πολλαπλός ή με καισαρική τομή (Früh-, Mehrlings-, Kaiserschnittgeburt)
Μετά από πρόωρο (πριν από την 37η εβδομάδα) ή πολλαπλό τοκετό, καθώς και μετά από τοκετό με καισαρική, το επίδομα μητρότητας παρατείνεται για τουλάχιστον 4 ακόμα εβδομάδες. Συνολικά δηλαδή παρέχονται τουλάχιστον 12 αντί για 8 εβδομάδες επιδόματος μετά τον τοκετό, ενώ στην περίπτωση της πρόωρης γέννας, το διάστημα αυτό μπορεί να φτάσει τις 16 εβδομάδες.
Ποια είναι η διαδικασία αίτησης του επιδόματος ανεργίας;
Η μέλλουσα μητέρα μπορεί να υποβάλει σχετική αίτηση στον αρμόδιο φορέα κοινωνικής ασφάλισης 8 βδομάδες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού. Με την αίτηση συνυποβάλλει τα εξής δικαιολογητικά:
Εάν η αίτηση υποβάλλεται πριν από τον τοκετό
- Βεβαίωση ιατρού για την προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού (Mutter-Kind-Pass)
- Βεβαίωση αποδοχών (Arbeits- und Entgeltbestätigung): εφόσον η μητέρα απασχολείται σε εργοδότη ή αυτοαπασχολείται. Εάν η μητέρα λαμβάνει επίδομα ανατροφής παιδιών (Kinderbetreuungsgeld), επίδομα ανεργίας (Arbeitslosengeld) ή βοήθημα έκτακτης ανάγκης (Notstandshilfe), δεν χρειάζεται να υποβάλει σχετικό έγγραφο.
- Freistellungszeugnis: ΜΟΝΟ σε περίπτωση τοκετού πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία
- Βεβαίωση απαγόρευσης απασχόλησης (Beschäftigungsverbot): μόνο σε περίπτωση ατομικής απαγόρευσης
- Τραπεζικά στοιχεία: όνομα τράπεζας, ΙΒΑΝ και BIC
Εάν η αίτηση υποβάλλεται μετά από τον τοκετό, υποβάλλονται επιπλέον:
- Πιστοποιητικό γεννήσεως (Geburtsbestätigung): κατά κανόνα σας αποστέλλεται σε ηλεκτρονική μορφή από το αρμόδιο ληξιαρχείο.
- Σχετική ιατρική βεβαίωση του νοσοκομείου: ΜΟΝΟ σε περίπτωση πρόωρης γέννας ή τοκετού με καισαρική
- Βεβαίωση παραμονής στο νοσοκομείο όπου η μητέρα γέννησε (Aufenthaltsbestätigung) ή της μαίας, σε περίπτωση τοκετού στο σπίτι
Το επίδομα μητρότητας καταβάλλεται μηνιαίως στη δικαιούχο με περίπου 28 ημέρες καθυστέρηση κάθε φορά είτε στον τραπεζικό λογαριασμό που δήλωσε είτε μέσω ταχυδρομείου στη διεύθυνση του σπιτιού της.
