Το επίδομα ανατροφής παιδιού (Kinderbetreuungsgeld) είναι μια παροχή που χορηγείται στον γονέα για ένα συγκεκριμένο διάστημα από τη γέννηση του παιδιού του. Το επίδομα αυτό ενδέχεται να συμπίπτει με τη διάρκεια της γονικής άδειας (Elternkarenz), δεν ταυτίζεται όμως με αυτή ούτε εξαρτώνται το ένα από το άλλο. Καθ’όλη τη διάρκεια χορήγησης του επιδόματος, στα δικαιούχα πρόσωπα παρέχεται ασφάλιση υγείας (Krankenversicherung), ενώ παράλληλα οι πρώτοι 48 μήνες χορήγησης του επιδόματος θεωρούνται συντάξιμοι (Pensionsversicherung).
Στο άρθρο αυτό λοιπόν θα αναλύσουμε τη βασική παροχή (Kinderbetreuungsgeld) και τα μοντέλα της, καθώς και κάποιες επιπλέον παροχές (Beihilfe zum Kinderbetreuungsgeld, Partnerschaftsbonus, και Sonderzahlung). Επιπλέον θα δούμε τις γενικές προϋποθέσεις χορήγησής τους, τον τρόπο υποβολής της σχετικής αίτησης, και τη δυνατότητα παράλληλης απασχόλησης.
Ποιές είναι οι προϋποθέσεις χορήγησης επιδόματος ανατροφής παιδιών;
Προκειμένου να λάβει ο γονέας επίδομα ανατροφής παιδιού θα πρέπει κατά την υποβολή της αίτησης χορήγησης του επιδόματος να πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
- Να δικαιούται και να λαμβάνει το οικογενειακό επίδομα (Familienbeihilfe) για το παιδί. Για τον χωρισμένο γονέα απαιτείται επιπλέον να είναι ο ίδιος ο νόμιμος κηδεμόνας του παιδιού και αυτός που λαμβάνει το οικογενειακό επίδομα.
- Να έχει το κέντρο των συμφερόντων του στην Αυστρία
- Να έχει νόμιμη κατοικία στην Αυστρία
- Να διαμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα μαζί με το παιδί, κάτι που πρέπει να βεβαιώνεται και από τη δήλωση μόνιμης κατοικίας (Hauptwohnsitzmeldungen)
- Να έχει διενεργήσει όλες τις εξετάσεις του Mutter-Kind-Pass (5 εξετάσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και 5 εξετάσεις του παιδιού).
- Να έχει τηρήσει το επιτρεπόμενο όριο εισοδήματος, καθώς σε περίπτωση που το υπερβεί θα του ζητηθεί να επιστρέψει το υπερβάλλον ποσό.
Μοντέλο Επιδόματος Ι – Kinderbetreuungsgeld-Konto
Το είδος αυτό του επιδόματος το λαμβάνουν οι γονείς ανεξάρτητα από την επαγγελματική τους απασχόληση πριν από τη γέννηση του παιδιού.
Διάρκεια χορήγησης επιδόματος:
Η αξίωση χορήγησής του αρχίζει με τη γέννηση του παιδιού αλλά αναστέλλεται για όσο διάστημα παρέχεται το επίδομα μητρότητας (Wochengeld), εκτός εάν το τελευταίο είναι χαμηλότερο, οπότε καταβάλλεται η διαφορά. Συγκεκριμένα, το επίδομα χορηγείται από 365 ημέρες (12 μήνες) έως 851 ημέρες (28 μήνες) σε περίπτωση που δικαιούχος είναι μόνο ο ένας γονέας και από 465 ημέρες (15 μήνες) έως 1.063 ημέρες (35 μήνες) εάν λάβουν επίδομα και οι δύο γονείς. Επίδομα μπορεί να χορηγηθεί και για λιγότερο από 365 ή 465 ημέρες, αλλά χάνεται το ποσό που τους αντιστοιχεί.
Η εκάστοτε διάρκεια χορήγησής του επιλέγεται ελεύθερα από τους γονείς, αρκεί να βρίσκεται εντός των προαναφερθέντων πλαισίων. Σε περίπτωση που το επίδομα χορηγηθεί και στους δύο γονείς θα πρέπει ο ένας από τους δύο να το λάβει για περίοδο που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 20% της συνολικής διάρκειας χορήγησής του.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Ζευγάρι αποφασίζει να λάβει 881 ημέρες επιδόματος και να μοιραστεί τη χορήγησή του ως εξής: πρώτα θα λάβει επίδομα η μητέρα, στη συνέχεια ο πατέρας και μετά πάλι η μητέρα. Εδώ τίθενται δύο περιορισμοί:
- κάθε γονέας πρέπει να λάβει τουλάχιστον 20% της συνολικής διάρκειας του επιδόματος, δηλαδή 881*20% = 176 ημέρες και
- η διάρκεια καθενός από τα 3 διαστήματα δεν θα πρέπει να είναι μικρότερη από 61 ημέρες (δείτε εδώ περισσότερα).
Από τα παραπάνω λοιπόν προκύπτει, ότι εφόσον ο πατέρας θα λάβει μόνο μια φορά το επίδομα, η διάρκειά του δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 176 ημέρες. Παράλληλα όμως, δεν μπορεί να είναι και μεγαλύτερη από 705 ημέρες (881 συνολικά ημέρες – 176 που αντιστοιχούν κατ’ελάχιστο στη μητέρα). Εφόσον τηρηθούν τα όρια αυτά, ο υπόλοιπος χρόνος μοιράζεται όπως οι γονείς το επιθυμούν.
Ύψος του επιδόματος:
Το ανώτερο ύψος του επιδόματος ανέρχεται σε 12.366,20€ εάν το λάβει μόνο ο ένας γονέας και σε 15.449,28€ εάν χορηγηθεί και στους δύο. Όσο μικρότερο είναι το χρονικό διάστημα χορήγησης του επιδόματος, τόσο υψηλότερο είναι το ημερήσιο ποσό. Για παράδειγμα εάν το επίδομα χορηγηθεί σε μια μητέρα για 365 ημέρες, το ημερήσιο ποσό θα ανέρχεται σε 12.366,20/365 = 33,88€, ενώ αν χορηγηθεί για 851 ημέρες θα ανέρχεται σε 12.366,20/851 = 14,53€.
Το χρονικό διάστημα χορήγησης που έχει ζητηθεί με την αρχική αίτηση, μπορεί να μεταβληθεί μόνο μία φορά και έως 91 ημέρες πριν από τη λήξη του διαστήματος που έχει αρχικά ζητηθεί. Στην περίπτωση αυτή, το αρμόδιο ταμείο υπολογίζει εκ νέου το ημερήσιο ποσό, το οποίο ανατρέχει αναδρομικά στην έναρξη χορήγησης του επιδόματος, οπότε ενδέχεται να ζητηθεί από τον δικαιούχο το υπερβάλλον ποσό που έχει χορηγηθεί.
Σχηματικά:
| ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ | ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ | ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ/ΓΟΝΕΑ | ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ | ΠΟΣΟ/ΗΜΕΡΑ |
|---|---|---|---|---|
| ΕΝΑΣ ΓΟΝΕΑΣ | 365 – 851 ημέρες | – | 12.366,20€ | 14,53€ – 33,88€ |
| ΔΥΟ ΓΟΝΕΙΣ | 456 – 1.063 ημέρες | 91 – 212 (20%*συνολική διάρκεια) | 15.449,28€ | 14,53€ – 33,88€ |
Μοντέλο Επιδόματος ΙΙ – Einkommensabhängiges Kinderbetreuungsgeld
Αυτό το μοντέλο επιδόματος απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε γονείς, οι οποίοι θέλουν να απέχουν από την εργασία τους μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, και επιπλέον λάμβαναν αρκετά καλές αποδοχές πριν από τη γέννηση του παιδιού.
Προϋποθέσεις
Πέρα από τις γενικές προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν, οι δικαιούχοι γονείς θα πρέπει επιπλέον, εντός των τελευταίων 182 ημερών που προηγούνται της έναρξης της περιόδου προστασίας της μητρότητας (Schutzfrist), στην περίπτωση της μητέρας, και της γέννησης του παιδιού, στην περίπτωση του πατέρα:
- Να ασκούσαν πραγματική και αδιάλειπτη απασχόληση στην Αυστρία με συνταξιοδοτική και υγειονομική ασφάλιση
- Να μην έλαβαν επιδόματα/παροχές από το Ταμείο Ασφάλισης Ανέργων (Arbeitslosengeld ή Notstandshilfe)
- Η σχέση εργασίας τους να μην έχει διακοπεί κατά τη γέννηση του παιδιού. Διακοπές δεν θεωρούνται η παύση της απασχόλησης έως 14 ημέρες, καθώς και οι διακοπές ή η αναρρωτική άδεια κατά την διάρκεια των οποίων συνεχίζεται η καταβολή του μισθού.
Διάρκεια χορήγησης επιδόματος:
Η μέγιστη περίοδος χορήγησης του επιδόματος ανέρχεται σε 365 ημέρες από τη γέννηση του παιδιού, σε περίπτωση που μόνο ο ένας γονέας λάβει το επίδομα, και σε 426 ημέρες εάν το λάβουν και οι δύο γονείς. Εάν αποφασίσουν και οι δύο γονείς να λάβουν το επίδομα, ο κάθε ένας θα πρέπει να λάβει τουλάχιστον 61 ημέρες επιδόματος ενώ είναι δυνατή και η ταυτόχρονη λήψη του για έως και 31 ημέρες.
Ύψος του επιδόματος & Sonderzahlung:
Το ύψος του επιδόματος ανέρχεται στο 80% του εβδομαδιαίου επιδόματος μητρότητας (διαβάστε εδώ σχετικά με τον υπολογισμό του), λαμβάνοντας υπόψη και τη φορολογική δήλωση του έτους που προηγείται της γέννησης του παιδιού, και με ανώτατο όριο τα 66,00€ την ημέρα.
Εάν και οι δύο γονείς αποφασίσουν να λάβουν το επίδομα αλλά ο ένας από τους δύο είτε δεν πληροί όλες τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις είτε το ημερήσιο ποσό που δικαιούται είναι κάτω από 33,88€, γονέας μπορεί να απευθυνθεί στον αρμόδιο φορέα κοινωνικής ασφάλισης και να ζητήσει τη χορήγηση μιας ειδικής παροχής (Sonderleistung). Το ποσό που θα λάβει ο γονέας αυτός ανέρχεται τουλάχιστον σε 33,38€ ημερησίως, ενώ ο άλλος γονέας λαμβάνει κανονικά το επίδομα βάσει των εισοδημάτων του.
Συμπληρωματικό Επίδομα (Beihilfe zum Kinderbetreuungsgeld)
Οι γονείς των οποίων το παιδί έχει γεννηθεί από 1.1.2010 και μετά, μπορούν υπό προϋποθέσεις να αξιώσουν ένα συμπληρωματικό επίδομα. Το επίδομα αυτό ανέρχεται σε 6,06€ την ημέρα και καταβάλλεται έως και 365 ημέρες από την αρχική υποβολή της αίτησης χορήγησής του από τον αρμόδιο φορέα κοινωνικής ασφάλισης (Gebietskrankenkasse). Όσον αφορά τις προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος διακρίνουμε ως εξής:
α) Μονογονεϊκή οικογένεια
Εάν πρόκειται για γονέα που ανατρέφει μόνος του το παιδί επειδή είναι ανύπαντρος, διαζευγμένος ή χήρος, μόνη προϋπόθεση είναι το ετήσιο εισόδημά του να μην υπερβαίνει τις 7.300€ (για το 2021), το οποίο αντιστοιχεί σε 475,86€ ανά μήνα υπολογίζοντας 14 μισθούς. Τα ποσά αυτά ήταν 6.800€ για τα έτη 2017-2019 και 6.400€ για τα έτη 2014-2016. Εάν ο γονέας υπερβεί το εν λόγω όριο έως 15%, θα του ζητηθεί να επιστρέψει κάθε ποσό με το οποίο ξεπεράσατε το όριο.
β) Ζευγάρι
Εάν πρόκειται για παντρεμένο ζευγάρι, ισχύει το ίδιο όριο για τον δικαιούχο γονέα αλλά παράλληλα πρέπει ο άλλος γονέας να μην κερδίζει περισσότερα από 16.200€ ανά ημερολογιακό έτος, ποσό που αντιστοιχεί σε 1.235€ τον μήνα (υπολογίζοντας και τον 13ο και 14ο μισθό). Εάν ξεπεραστεί το όριο και από τους δύο έως 15%, το επίδομα μειώνεται σύμφωνα με το όριο που ξεπεράστηκε ενώ εάν κάποιος γονέας υπερβεί το όριο πάνω από 15% πρέπει να επιστραφεί ολόκληρο το ποσό που χορηγήθηκε κατά το τρέχον ημερολογιακό έτος.
Bonus Ζευγαριού (Partnerschaftsbonus)
Ένα πρόσθετο ποσό δίνεται στους γονείς οι οποίοι:
- λαμβάνουν επίδομα ανατροφής παιδιού (Kinderbetreuungsgeld) είτε με το μοντέλο Kinderbetreuungsgeld-Konto είτε με το μοντέλο einkommensabhängiges Kinderbetreuungsgeld, όπως αυτά περιγράφηκαν παραπάνω
- μοιράζονται τη διάρκεια του επιδόματος σε περίπου ίσα μέρη (τουλάχιστον κατά 60:40)
- έχουν λάβει ο καθένας τουλάχιστον 124 ημέρες επιδόματος
Εάν συντρέχουν όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις, κατά τη λήξη της διάρκειας του επιδόματος, όπως την έχουν επιλέξει, καταβάλλεται εφάπαξ, μετά από αίτησή τους, το ποσό των 500€ στον καθένα (συνολικά δηλαδή 1.000€).
Ποιά είναι η διαδικασία αίτησης του επιδόματος;
Η αίτηση υποβάλλεται στον αρμόδιο φορέα ασφάλισης υγείας (συνήθως το Österreichische Gesundheitskasse), ο οποίος επίσης καταβάλλει το εβδομαδιαίο επίδομα μητρότητας (Schutzfrist).Επισκεφθείτε τη σελίδα του φορέα ασφάλισής σας και είτε υποβάλετε την αίτηση online, κάνοντας είσοδο με τη Handy-Signatur, είτε κατεβάστε το κατάλληλο έντυπο (Formular) και αφού το συμπληρώσετε ταχυδρομήστε το.
Για το Österreichische Gesundheitskasse, μπορείτε να βρείτε εδώ τα έντυπα ή τον σύνδεσμο για την online αίτησής σας.
Κατά την υποβολή της αίτησης θα πρέπει να δηλώσετε το μοντέλο επιδόματος που επιθυμείτε ενώ σημειώνεται ότι εάν υποβάλουν αίτηση και οι δύο γονείς, θα πρέπει να επιλέξουν το ίδιο μοντέλο. Αλλαγή μοντέλου είναι δυνατή μόνο εντός 14 ημερών από την υποβολή της αίτησης. Ταυτόχρονα, συνυποβάλλετε (επισυνάπτετε ή αποστέλλετε) τα εξής δικαιολογητικά:
- Τις πέντε εξετάσεις του Mutter-Kind-Pass που προβλέπονται για την έγκυο και την 1η εξέταση του παιδιού
- Πιστοποιητικό γεννήσεως μόνο εφόσον το παιδί γεννήθηκε στο εξωτερικό
- Βεβαίωση νόμιμης κατοικίας στην Αυστρία του δικαιούχου και του παιδιού μόνο εφόσον δεν είναι Αυστριακοί πολίτες
- Βεβαίωση χορήγησης οικογενειακών επιδομάτων από διεθνείς οργανισμούς, εφόσον υπάρχουν
- Πιστοποιητικό από το οποίο να προκύπτει η ανάδοχη σχέση, εφόσον πρόκειται για ανάδοχους γονείς
Στον ίδιο φορέα υποβάλλεται και η αίτηση για συμπληρωματικό επίδομα (Beihilfe zum Kinderbetreuungsgeld) καθώς και για το μπόνους ζευγαριού (Partnerschaftsbonus), εφόσον το δικαιούνται.
